Suudi Arabistan’ın Cidde havalimanında piste serilmiş mor halı üstünde Suudi yetkililerce karşılanan Ukraynalı lider, Riyad’ın geçmişte tutuklu takasında oynadığı rolü de hatırlatarak, enerji gibi alanlarda işbirliği umuduyla ülkeye geldiğini söyledi. Zelenski’yi Polonya’dan Cidde’ye Fransız devletine ait uçak taşıdı.
RİYAD’DAN SOMUT DESTEK
Daha önce ABD’den İngiltere’ye, İtalya’dan Almanya’ya kendisine savaşta en çok destek veren bir dizi ülkeye giden Zelenski’nin ilk Ortadoğu ziyareti oldu. Davetin Arap Ligi’nden değil Riyad’dan geldiği belirtilirken, Zelenski Suriye lideri Esad’ın en önde olduğu aile fotoğrafında yer almadı. Suudi Arabistan daha önce Ukraynalı savaş esirlerinin takasına aracılık etmiş, Kiev’e 400 milyon dolarlık yardım sözü vermişti.
KIRIMLI MÜSLÜMANLAR VURGUSU
Ancak Batılı devletlerin aksine, Arap ülkeleri arasında Ukrayna işgali konusunda bir fikir birliği bulunmuyor. Zelenski toplantıda, Müslüman nüfusun yoğun olduğu Kırım’ın 2014’te ilhak edilmesine vurgu yaparak destek toplamaya çalıştı. Bu kapsamda kendisine Kırımlı Müslümanları temsilen Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu da eşlik etti. Katılımcılara hitabında, “Maalesef burada yasadışı ilhaka göz yumanlar var” diyen Zelenski, “Rusya’dan ilk zarar gören Kırımlı Müslümanlar oldu” diye konuştu.
ESAD AİLE FOTOĞRAFINDA
Zelenski’nin gölgesinde kalsa da zirvenin asıl konuğu iç savaş yüzünden atıldığı 2011’den sonra sahneye geri dönen Esad’dı. Aile fotoğrafında Tunus ve Mısır liderlerinin ortasında, en önde yer alan Esad yine de her üyenin desteğini kazanabilmiş değil. Suriye’nin birliğe dönüşüne yeşil ışık yaksa da Körfez’in zengin ülkesi Katar, Şam ile bireysel olarak normalleşmeyeceklerini yineledi. Esad zirvede yaptığı konuşmada, “Umarım bu zirve, aramızdaki dayanışma, bölgemizde barış, savaş ve yıkım yerine kalkınma ve refah için Arap eylemlerinde yeni bir dönemin başlangıcı olur” dedi.
Suriye lideri Beşar Esad, zirve fotoğrafında Tunus Devlet Başkanı Kays Said (solda) ve Mısır lideri Abdülfettah el Sisi (sağda) arasında yer aldı.
SUUDİ ARABİSTAN’IN ETKİNLİĞİ ARTIYOR
Çin arabuluculuğunda rakibi İran ile uzlaşan Riyad yönetimi, attığı bir dizi adımla bölgesel aktör olarak konumunu güçlendiriyor. Beşar Esad’ın Arap ülkeleri tarafından yeniden kabulüne uğraşan
Riyad, bu toplantı ile bunu başardı.
Üstelik Ukrayna lideri Zelenski’yi de davet ederek Batı ülkelerinden gelecek tepkileri yumuşattı.
GÜNDEMDE İKİ KONU: SURİYE VE SUDAN
Cidde’deki toplantıda birliğin 22 üyesi, öncelikle iki üyeleri Suriye ve Sudan’daki durumu ele aldı. Şam’ın dünya sahnesine dönüşü, mültecilerin durumu ve yeniden inşa gibi başlıklar tartışılırken, Sudan’daki krizde bir uzlaşı imkânı da değerlendirildi. Sudan’da ülkeyi yöneten ordu ve paramiliter silahlı yapı arasında 15 Nisan’da çıkan çatışmalarda şu ana dek en az 600 kişi yaşamını yitirdi.
ZELENSKİ’NİN SIRADAKİ DURAĞI HİROŞİMA
ABD, Esad’ın uluslararası sahneye dönüşüne karşı çıkarken Ukrayna lideri Zelenski’nin Cidde’de bulunması oldukça sıradışı bir manzara oluşturdu. Amerikalı senatörlerin Suriye ile diyalog kuran ülkelere yeni yaptırımlar getirmeyi değerlendirdiği bir ortamda Suudi Arabistan’a giden Zelenski’nin, buradan ABD Başkanı Joe Biden ile buluşmak üzere Japon kenti Hiroşima’ya hareket etmesi ve bugün G7’ye bizzat katılması bekleniyor.
